بزرگ علوی که بود؟

بزرگ علوی نویسنده و متفکر بزرگ قرن بیستم و یکی از افرادی محسوب می گشت که در زمینه ی سیاست بسیار فعال بود.

بزرگ علوی در شمار گروه پنجاه و سه نفره ای بود متشکل از روشنفکران سوسیالیست که به دست رژیم رضا شاه دستگیر شده و به زندان افتادند. در همین دوران زندانی بود که وی کتاب معروف پنجاه و سه نفر و ورق پاره های زندان را به رشته ی تحریر درآورد.

به علاوه وی گروه ربعه را نیز تاسیس کرده که برای سال های سال فعالیت زیادی در زمینه ی ادبیات هدفمند داشتند.

دوستی بزرگ علوی و صادق هدایت

دوستی نزدیک بزرگ علوی و صادق هدایت همیشه مورد توجه منتقدان آثار وی قرار گرفته و رد تفکرات و سبک صادق هدایت در آثار او را جستجو می کنند. جالب است نقل قول خود او درباره ی چگونگی شروع این دوستی را بخوانید:

“در دوران مدرسهٔ ابتدایی که آقای غلامعلی فریور که یکی از رجال پاک و وارستهٔ دوران ما است همکلاسی بودم. چون هر دوی ما کوتاه قد بودیم روی نیمکت جلوی کلاس پهلوی هم می‌نشستیم. این همکلاس بودن به دوستی انجامید…”

بزرگ علوی تحصیلات خود را در کشور آلمان به اتمام رساند و پس از بازگشت به ایران نیز یک سال در مدرسه ی صنعتی شیراز به تدریس زبان آلمانی پرداخت.

سبک داستان نویسی بزرگ علوی

آثار بزرگ علوی با سبکی نوین و بدیع و نگاه انتقادی به شرایط جامعه پیش رفته اند. چنان که محمد بهارلو نویسنده و روزنامه نگار ایرانی درباره ی سبک نوشتار وی که ادبیات اجتماعی اش می نامند، این طور می گوید:

منظور از ادبیات اجتماعی به‌دست‌دادن احساسِ خاص زمان نویسنده از حیث اجتماعی و تاریخی و فرهنگی است؛ به‌این معنی که خواننده حس کند نویسنده در کانون یک صحنه عمومی، یک کش‌مکش، ظاهر شده است و دارد شهادت می‌دهد و بنای این شهادت بر انتقاد اجتماعی است. در نوشته‌های دوره دوم نویسندگی علوی ـ بعد از مجموعه داستان «چمدان» ـ در آثاری مانند «ورق‌پاره‌های زندان» و «نامه‌ها»، این تمایل یا گرایش کاملاً محسوس است، و در خاطرات رمان‌گونه او «پنجاه‌وسه نفر» به اوج خود می‌رسد. در این آثار آنچه تازگی دارد نوشتن دربارهٔ زندان است، از زندانی و زندان‌بان و خاطرات ایام حبس؛ چیزی که می‌توان آن را «ادبیات زندان» نامید و علوی مُبدع آن است…

آثار بزرگ علوی

از آثار معروف بزرگ علوی می توان به چشم هایش، چمدان، سالاری ها، موریانه، پنجاه و سه نفر و ورق پاره های زندان اشاره کرد.

همین طور وی به دلیل تسلط به زبات آلمانی برخی از داستان های صادق هدایت را به آلمانی برگرداند. و نیز اشعار خیام نیشابوری و هفت پیکر نظامی گنجوی را هم به آلمانی ترجمه کرد.