آیا قند موجب دیابت می شود؟

دیابت نوعی بیماری است که با بالا رفتن قند خون مرتبط است و به همین منظور اکثر افراد خوردن قند و شیرینی را با دیابت ربط می دهند. استفاده ی زیاد از قند ریسک ابتلا به دیابت را بالا می برد ولی بهتر است بدانید که قند بخش کوچکی از این پازل است.

دیابت چیست؟

دیابت زمانی بروز می کند که دیگر بدن نمی تواند به طور موثر قند خون را تنظیم کند. زمانی که لوزالمعده انسولین تولید نمی کند و یا وقتی که سلول ها حساسیت خود را نسبت به انسولین از دست می دهند، بدن قدرت تنظیم قند خون را از دست می دهد. انسولین هورمونی است که منتقل کردن قند خون از جریان خون به سوی سلول را بر عهده دارد. به همین ترتیب هر دو حالت می تواند سبب افزایش قند خون شود.
قند خون بدن زمانی که بالا می رود مشکلاتی نظیر افزایش احتمالی بیماری قلبی، آسیب به عصب ها و آسیب به کلیه ها را با خود به همراه می آورد. به طور کلی دو نوع دیابت داریم که هر یک دلایل خود را دارد.
دیابت نوع اول: این نوع دیابت زمای برزو می کند که سیستم ایمنی فرد به لوزالمعده حمله کرده باشد و توانایی تولید انسولین را از دست بدهد. این نوع دیابت بسیار نادر است و تنها ۵ تا ۱۰ درصد از تمام دیابت ها را شامل می شود.
دیابت نوع دوم: زمانی که لوزالمعده دیگر انسولین کافی تولید نکند و یا سلول های بدن دیگر به انسولین تولید شده واکنش نشان ندهد و یا هر دو، دیابت نوع دوم روی می دهد. ۹۰ درصد موارد دیابت ها را نوع دوم شامل می شود و اساسا به علت رژیم غذایی و سبک زندگی ایجاد می شود.

آیا قند ریسک دیابت را افزایش می دهد؟

کسانی که مرتبا نوشابه های قندی می خورند، ۲۵ درصد در معرض ابتلا به دیابت نوع دوم هستند. کشور هایی که بیشتر میزان مصرف قند را دارند، دیابت نوع دوم بینشان بیشتر دیده می شود و کشور هایی که مصرف قندشان پایین است، ریسک دیابت نیز در آن ها پایین تر است. ارتباط میان مصرف قند و دیابت حتی بعد از کنترل فاکتورهایی چون مصرف کالری مجموع، وزن بدن، مصرف الکل و ورزش همچنان موجود بوده است.
این بررسی ها دلیل اثبات این نیستند که قند موجب دیابت شود ولی این ارتباط قوی وجود دارد. محققان معتقدند که قند، ریسک دیابت را به طور مستقیم و به طور غیر مستقیم بالا می برد. قند به دلیل اینکه فروکتوز روی کبد تاثیر دارد و شامل بروز کبد چرب و التهاب و به وجود آمدن مقاومت به انسولین می شود، مستقیما ریسک دیابت را افزایش می دهد. لازم به ذکر است که این تغییرات و موارد ذکر شده سبب تولید غیر نرمال انسولین در لوزالمعده می شود و ریسک دیابت نوع دو را بالا می برد.
خوردن مقادیر زیاد قند و شیرینی به طور غیرمستقیم نیز با منجر شدن به افزایش وزن و افزایش چربی بدن، ریسک دیابت را افزایش بدهد زیرا هر دوی اینها ریسک فاکتورهایی برای دیابت هستند.

تاثیر قند های طبیعی مثل قند های مصنوعی نیستند

قند های طبیعی شامل قند هایی می شود که در میوه ها و سبزی ها وجود دارد و در تولید و فرآوری اضافه نشده است. این نوع قند ها آرام تر گوارش و جذب می شوند، چراکه فیبر، آب ، آنتی اکسیدان ها و سایر مواد غذایی را نیز همراه دارند. این امر موجب می شود که قند خون آرام آرام بالا برود. لازم به ذکر است که میوه ها و سبزی ها نیز قند خیلی کمتری نسبت به مواد غذایی فرآوری شده دارند.
به طور مثال یک هلو ۸ در صد وزنش را قند تشکیل می دهد در حالی که یک شکلات ۵۰ درصد از وزنش را قند تشکیل می دهد. هر روز یک وعده میوه خوردن موجب می شود که ریسک دیابت ۷ تا ۱۳ درصد کاهش یابد در مقایسه با اصلا میوه نخوردن.

آب میوه چطور؟

آب میوه صد در صد خالص ریسک دیابت را بالا می برد و یا نه هنوز معلوم نیست. برای نتیجه گیری در این مورد به پژوهش های بیشتری احتیاج دارد.

ریسک فاکتور های دیابت کدام اند؟

مصرف قند موجب افزایش احتمال دیابت می شود، همچنین فاکتور های دیگری نیز وجود دارند که احتمال دیابت را افزایش می دهند.
وزن بدن: بهتر است بدانید که چاقی یکی از اصلی ترین فاکتور های ابتلا به دیابت نوع دو است ولی کاهش ۵ تا ۱۰ درصد از وزن بدن می تواند این احتمال را کم کند.
ورزش کردن: کسانی که سبک زندگی یک جا نشینی دارند به طور معمول دو برابر افرادی که تحرک دارند در خطر ابتلا به دیابت هستند. تنها ۱۵۰ دقیقه ورزش متوسط ریسک دیابت را کاهش می دهد.
سیگار کشیدن: ریسک دیابت با سیگار کشیدن روزانه را دو برابر افزایش می دهد. ترک کردن سیگار این ریسک را پایین می آورد.
آپنه خواب: آپنه خواب نوعی بیماری است تنفس در زمان خواب می ایستد و فاکتوری خاص برای ابتلا به دیابت است.
ژنتیک: در صورتی که یکی از والدین شما به دیابت مبتلا باشد، ۴۰ درصد بیشتر در معرض ابتلا به دیابت خواهید بود. اگر هر دو پدر و مادر شما به دیابت مبتلا باشد این احتمال ۷۰ درصد می شود.

برای کم شدن کاهش دیابت، چه تغذیه ای داشته باشیم؟

رژیم غذایی سالم و طبیعی: رژیم غذایی مملو از مغز ها، میوه ها و سبزی ها و غلات کامل موجب کم شدن احتمال ریسک دیابت می شود.
قهوه بخورید: خوردن قهوه نیز می تواند خطر ابتلا به این بیماری را کاهش دهد. هر فنجان قهوه‌ای که در طول روز می‌نوشید، 7 درصد از ریسک ابتلای شما به دیابت می‌کاهد.
 سبزیجات برگدار بخورید: مصرف منظم سبزیجات برگدار می‌تواند 14 درصد از ریسک دیابت کم کند.